Биткоин – әлемдегі ең танымал және ең сенімді криптовалюта саналып келгенімен – сенбіде ол соңғы бір жарым жылдағы ең төменгі деңгейге жетті және қазір оның бағасы 20 мың доллардан аз тұрады. Бір сәтте ол 18 993 долларға сатылып, құны 59% төмендеді. Тек соңғы бес күнде құлдырау 25% құрады. Бұл жөнінде Stan.kz ақпарат агенттігі BBC сайтына сілтеме жасап хабарлайды.
Криптовалютаның құлдырауына Celsius несие берген жетекші компаниялардың бірі, салымшылардың активтерін тоқтатып, шоттар арасында криптовалюталарды аударуға тыйым салғаны себеп болды.
Қосымша соққы Coinbase Global Inc, Gemini және Blockfi сияқты бірқатар криптовалюта компанияларының мыңдаған қызметкерді жұмыстан босатуы болды.
Инвесторлар үшін ең өкініштісі, жағдай жақын арада дұрысталмайтын секілді.
Неліктен бүгін және неге дәл қазір?
Сарапшылар жағдайды әрқашан орын алған факт бойынша түсіндіре алады.
Олардың айтуынша, бұл тек криптовалютада ғана емес, жалпы әлемдік жағдайда орын алып отыр. Біз пандемияның ұзақ айларынан және қазір Украинадағы соғыстан туындаған жаһандық экономикалық құлдырауды көріп отырмыз. Инфляциямен қатар есеп ставкалары өсуде, ал өмір сүру деңгейі төмендеп жатыр.
Нәтижесінде, ірі инвесторлар енді өз қаражаттарын еркін басқара алмайды, ал көптеген қарапайым инвесторлардың инвестициялауға мүмкіндігі жоқ.
Екі аз танымал криптовалюталар – Terra USA және Terra Luna мамыр айында құлдырады, сонымен қатар криптовалюталар нарығының сенімділігін арттырмады және инвесторлар өздерінің криптовалюталық активтерінен арыла бастады. Домино әсеріне сәйкес, криптовалюта неғұрлым тез сатылса, соғұрлым ол бағаны жоғалтады. Бұл жылжымайтын мүлік немесе реттелген бизнес сияқты дәстүрлі активтерден айырмашылығы, ешқандай материалдық құндылықтармен қамтамасыз етілмеген биткоинге толығымен әсер етті.
Ал соңғы күнгі болған оқиғалар мүлдем тез өрши бастады:
Әлемдегі ең ірі криптовалюта биржасы Finance бірнеше сағат бойы биткоиндермен барлық транзакцияларға тыйым салды. Ресми түрде бұл транзакциялардың біреуі тоқтап қалуымен түсіндірілді, бірақ оған сенгендер аз болды;
Ақырында, Coinbase криптобиржасы өз қызметтеріне сұраныстың төмендеуіне байланысты өз қызметкерлерінің 18%-ын жұмыстан босататынын жариялады.
Осы оқиғалардан туындаған дүрбелең (және олардың активтеріне қол жетімділікті уақытша жоғалтқанын анықтаған инвесторлардың жағдайы деп атауға болады) криптовалюталар бағамының одан әрі құлдырауына әкелді, осылайша оны толығымен құлдырады деуге болады.
Болашақтан үміт бар ма?
Теориялық тұрғыда бар, бірақ ол үшін криптовалютасы барлар одан құтылуға асықпай, ал басқа инвесторлар биткоиндарды сатып алуды бастау қажет.
Сонымен қатар криптовалюта сарапшылары қазір, ең төменгі құлдырау нүктесінде, биткоиндерді сатып алу керек, содан кейін отырып жағдайдың жақсарғанын және биткоиннің қайтадан күшіне енетінін күтуді ұсынады.
Алайда қаржылық кеңесшілердің көпшілігі өте сақ болу керек екенін ескертеді және мұндай тәуекелге тек ең батыл инвесторлар ғана бара алады.
2021 жылдың қазан айында Голливуд жұлдызы Мэтт Дэймон «сәттілік батылдықты жақсы көреді» ұранымен криптовалюталарды қолдаған кезде, оны 28 миллион көрермен қарады және олардың арасында көптеген батыл адамдар болған шығар. Бір қызығы, бүгінде криптовалюта үш есе арзандаған кезде, бұл ержүректер мұндай қаржылық кеңесті қалай бағалап отыр екен?