“Көптеген науқастар емдеу кезінде дәрігерге ғана сенім артып, өздерінің жауапкершілігін ұмытып кетеді. Бірақ денсаулықты сақтау – бұл дәрігер мен пациенттің ортақ жұмысы. Егер науқас емдеу жоспарын орындамаса, дәрігер қанша тырысса да, толық сауығуға жету қиын болады.”
Осындай пікір білдірген Жетісу облыстық психикалық денсаулық орталығының директоры Самат Шаймерден науқастардың өз денсаулығына деген саналы көзқарасының маңыздылығын атап өтті.
Дәрігердің ұсынымдарын орындау неге маңызды?
Дәрігер диагноз қойып, емдеу жоспарын белгілейді, бірақ емнің нәтижелі болуы көп жағдайда науқастың өзіне байланысты. Әсіресе, психикалық бұзылыстарды емдеу кезінде дәрілерді уақытында қабылдау, белгіленген ем-дом шараларын қатаң сақтау өте маңызды. Кейбір науқастар өзін жақсы сезінген кезде емді тоқтатуға тырысады немесе белгіленген шектеулерді елемейді, ал бұл аурудың асқынуына әкелуі мүмкін.
Алкогольге тәуелділік және психикалық денсаулық
Жетісу облыстық психикалық денсаулық орталығында алкогольге тәуелділік салдарынан пайда болатын психикалық және мінез-құлықтық бұзылыстарға ерекше назар аударылады. 2025 жылғы қаңтардағы мәліметке сәйкес, облыста 3637 адам осындай диагнозбен есепте тұр.
Жоспарлы стационарлық ем және динамикалық бақылау
Науқастар психикалық денсаулық орталығында стационарлық ем қабылдау үшін Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі бекіткен стандартқа сәйкес медициналық тексерулерден өтуі тиіс. Бұл тексерулер тіркелген емханаларда, учаскелік дәрігердің жолдамасымен жүргізіледі.
Динамикалық бақылауда тұрған науқастар үшін емдеу тегін жүргізіледі. Бақылауға алу Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрінің бұйрықтарына сәйкес, науқастың өз келісімімен және дәрігерлік-консультациялық комиссияның (ДКК) шешімімен жүзеге асырылады.
Денсаулық мектебі – науқастарды қолдау алаңы
Орталық жанынан ашылған Денсаулық мектебі пациенттерге өз аурулары туралы жан-жақты ақпарат беріп, оларды емдеу процесіне саналы түрде қатысуға үйретеді. Бұл мектепте:
• Психикалық аурулардың себептері, белгілері және салдары туралы ақпарат беріледі;
• Алкоголизмді емдеудің әдістері: дәрі-дәрмекпен терапия, психотерапия, күн тәртібі түсіндіріледі;
• Аурудың қайта қозуын болдырмау жолдары үйретіледі;
• Өзін-өзі бақылау, эмоционалды күйді басқару, стресспен күресу дағдылары қалыптастырылады.
Науқас не істеуі керек?
Емнің тиімділігі үшін науқас мыналарды орындауы қажет:
✔ Дәрігердің барлық ұсынымдарын бұлжытпай орындау;
✔ Қажетті медициналық тексерулерден уақытында өту;
✔ Салауатты өмір салтын ұстану және қауіпті факторлардан аулақ болу;
✔ Денсаулығын мұқият бақылап, нашарлау белгілері байқалса, дереу мамандарға жүгіну;
✔ Басқа науқастар мен медицина қызметкерлеріне құрметпен қарау.
Дәрігер мен науқас – бір команда
Психикалық денсаулық кешенді тәсілді талап етеді. Бұл салада тек мамандардың көмегі ғана емес, науқастың өз белсенділігі де маңызды.
“Әр пациент түсінуі керек: денсаулық – тек дәрігерлердің ғана емес, өзіне де жауапкершілік. Егер адам емдеу шараларын орындамаса, ауруын елемесе немесе дәрігердің кеңестерін ұстанбаса, тіпті ең заманауи медицина да көмектесе алмайды. Сауығу – бұл бірлескен еңбек, және науқастың рөлі дәрігердің қызметінен кем емес”, – деп түйіндеді Жетісу облыстық психикалық денсаулық орталығының директоры Самат Шаймерден.
